ผู้ช่วยแม่บ้านที่ควรรู้จัก : บอแรกซ์ ในการปฏิบัติงานแม่บ้าน คุณแม่บ้านสามารถเลือกใช้สารเคมีมาเป็น ผู้ช่วยผ่อนแรงได้หลายตัว หนึ่งในนั้นคือ บอแรกซ์ ซึ่งอาจมีผู้เรียกเป็นชื่ออื่นได้อีก เช่น โซเดียมโบเรท น้ำประสานทอง ผงกรอบ ผงเนื้อกรอบ ผงเนื้อนิ่ม ผงกันบูด เผ่งแซ เพ่งแซ เม่งแซ
บอแรกซ์ เป็นสารเคมีชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเป็นเกลือ เป็นผงละเอียดสีขาว หรือเป็นผลึกใส ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ละลายน้ำได้ง่าย มีรสขมเล็กน้อย ประโยชน์ คือ ในการใช้เป็นสารกันบูด ใช้ส่วนผสมทำแก้วและเซรามิก ใช้ในการสกัดแร่ทองคำหรือเชื่อมโลหะ ใช้ปรับสภาพน้ำในสระว่ายน้ำ ทำปุ๋ย ผสมเป็นวัตถุกันเสีย ผสมในแป้งทาตัวเพื่อช่วยหยุดยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อรา ทำยาเบื่อแมลง บางประเทศอนุญาตให้ใช้ผสมและถนอมอาหาร
แต่ประเทศไทยไม่อนุญาตเพราะพิจารณาว่าหากร่างกายได้รับมากเกินไปอาจเกิดอันตรายได้ อาการของพิษจะมีลักษณะคล้ายคลึงกับการได้รับเกลือแกงมากเกินขนาด ซึ่งจะทำให้ร่างกายเสียสมดุล จึงต้องระมัดระวังมากกว่าเกลือแกงเพราะบอแรกซ์ไม่มีรสเค็มเหมือนเกลือแกง จึงสังเกตได้ยากว่าได้รับเข้าไปมากเท่าไรแล้ว
อีกทั้งยังมีโอกาสก่อมะเร็งหากได้รับในปริมาณที่สูงมาก ๆ ติดต่อกันหลายปี บอแรกซ์ยังเป็นส่วนประกอบหนึ่งของสไลม์หรือที่เด็ก ๆ มักเรียกว่า น้ำลายเอเลี่ยน สไลม์ คือ ของเล่นชนิดหนึ่งที่มีลักษณะข้นเหนียวยืด เป็นก้อนหยุ่นคล้ายเยลลี่ อาจใสหรือทึบก็ได้ ส่วนมากจะมีสีสันสวยงาม กลิ่นหอม นุ่มนิ่มน่าเล่น ทำจากแป้งฝุ่นผสมกาวแบบใส แชมพู และบอแรกซ์ เป็นของเล่นที่มีมานานแล้ว เป็นที่นิยมของเด็กประถม แต่เป็นของเล่นที่เสี่ยงอันตรายสำหรับเด็กเล็ก เพราะหากกลืนกินเข้าไป เด็กอาจแพ้หรือได้รับอันตรายจากพิษที่ทำให้ระคายเคืองเนื้อเยื่ออ่อน ทางเดินหายใจ ระบบประสาท กล้ามเนื้อสมอง จนถึงอาจติดเชื้อในกระแสเลือดได้
ส่วนที่เกี่ยวข้องกับการเป็นผู้ช่วยงานแม่บ้านคือสามารถนำบอแรกซ์มาใช้ได้หลายงาน เช่น
– ผสมเป็นสเปรย์ทำความสะอาดอเนกประสงค์ ที่ต้องการยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียหรือยับยั้งการเป็นสนิม เช่น เคาน์เตอร์ครัว หน้าต่าง เครื่องใช้โลหะ โดยละลายน้ำยาล้างจาน 1 ช้อนชา กับบอแรกซ์ 2 ช้อนโต๊ะ ในน้ำร้อน 4 ถ้วย ผสมกับน้ำส้มสายชู 4 ช้อนโต๊ะ
– ทำความสะอาดพื้นกระเบื้องหรือไวนิล โดยละลายบอแรกซ์ 2 ช้อนโต๊ะ กับน้ำอุ่น 1 แกลลอน
– ขจัดคราบที่อ่างล้างมือและเคาน์เตอร์ในห้องน้ำ โดยผสมบอแรกซ์ 1 ถ้วยตวงกับน้ำมะนาว ¼ ถ้วยตวง คนให้เข้ากัน ใช้ขัดล้างคราบออกโดยง่าย
– ขจัดคราบสนิม โดยผสมบอแรกซ์ กับน้ำอุ่นและน้ำมะนาว อย่างละ 1 ช้อนชา คนให้เข้ากันจนเป็นครีม ทาทิ้งไว้ในจุดที่เป็นสนิมประมาณ 15 นาที ก่อนเช็ดออกด้วยผ้าหมาด
– ทำยาฆ่าวัชพืช โดยผสมบอแรกซ์ 1 ถ้วยตวง กับน้ำ 2 แกลลอน ฉีดพ่นลงบนวัชพืช และเส้นทางแมลง
– ฆ่าเชื้อรา ทาผิวหนังแก้คัน หรือทำให้รองเท้าสะอาดไม่มีกลิ่น โดยผสมบอแรกซ์ 1 ช้อนโต๊ะกับน้ำ 1 ถ้วยตวง ใส่ขวดสเปรย์ เขย่า ฉีดพ่นลงบนจุดที่ต้องการดูแล ปล่อยทิ้งไว้ประมาณ 15 นาที ก่อนขัดล้างและตากให้แห้ง
– ดูดความชื้น โดยโรยบอแรกซ์เล็กน้อยลงในขวดแก้วเล็ก ๆ เช่น ขวดซุปไก่ เปิดฝา วางขวดไว้ในที่ที่ต้องการ
– ทำความสะอาดเครื่องซักผ้า และทำให้น้ำหายกระด้าง โดยใช้บอแรกซ์ 1 ช้อนโต๊ะ ลงแทนผงซักฟอก
ส่วนที่ควรหลีกเลี่ยง คือ บอแรกซ์ในเนื้อสัตว์ที่ได้รับการแปรรูปมาก่อนจะถึงมือเรา เช่นพวกหมูบด ลูกชิ้น ซึ่งเราสามารถหลีกเลี่ยงได้โดยการเลือกซื้อเนื้อสัตว์ที่สะอาดปลอดภัยมาทำการบดเองจะมั่นใจได้มากกว่า
คุณแม่บ้านสามารถหาซื้อบอแรกซ์ได้ตามร้านขายยา ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ หรือ ซื้อทางออนไลน์ ในราคาประมาณกิโลกรัมละ 60 บาทขึ้นไป เมื่อได้มาควรจดแจ้งชื่อ การใช้งานและคำเตือนว่า “ห้ามกิน” ให้ชัดเจน เก็บรักษาให้มิดชิดห่างไกลจากสัตว์เลี้ยง เด็กเล็กและคนชรา ให้หลีกเลี่ยงการสูดดม หรือ การสัมผัสโดยตรง